Cover foto

De Reus van Itegem

Een boek over het leven van wielrenner Denis Verschueren

Een soft-cover van 400 pagina's leesplezier met 150 afbeeldingen en foto's waarvan een groot aantal nog nooit eerder gepubliceerd zijn, geschreven door Frans Nauwelaerts. ISBN 978908133102 — Kostprijs 10€.

Over het boek

Biografie van een mijnwerker die het tot wielerheld bracht. Het verhaal speelt zich gedeeltelijk af in het kleine dorp Itegem, nu deel uitmakende van de gemeente Heist-op-den-Berg, gelegen in het kleurrijke Belgie tijdens het interbellum van de vorige eeuw.

De Ronde van Vlaanderen, 2 maal Parijs -Tours, de Ronde Van Belgie en talrijke andere klassiekers winnen in binnen- en buitenland is uitzonderlijk en het is niet iedereen gegund. Naast beroemd wegrenner was hij ook een geducht en gelauwerd pisterenner. In alle velodrooms uit het Vlaamse en Waalse land, ja zelfs tot in Parijs op de grootste wielerpistes zoals de Vel d’Hiver en de Vélodrome Buffalo haalde hij met regelmaat zeges.

Deze man kon uren fondrijden zonder een krimp te geven. Je kan aan de foto op de cover van het boek zien hoe afmattend de koersen van destijds wel waren. Wielrenners waren toen geen luxepaarden maar atleten die ontbering en zware, bijna onmenselijke lasten, konden dragen. Denis Verschueren was een ruw en uit één stuk gesneden Flandrien. Hij bleef een stil en eenvoudig man, uiterlijk vertoon en grote sier was aan hem niet besteed. Hij leefde voor de sport en zijn gezin.

Naast hem stonden uiteraard een hele resem andere sterke renners uit de jaren ’20 en ’30 die eveneens mee wilden dingen naar de zo begeerde éérste plaats. De carrière van deze wielrenner begon echt vorm te krijgen door het ontstaan van de plaatselijke wielerclub Heist-Sportief onder impuls van Eugeen Wouters (de Patée) sportfanaat, patissier en later burgemeester van de gemeente Heist. Ook de oprichting van de eerste velodroom in dat dorp was een mooie kans om deze sport te promoten.

Gust Mortelmans vriend, concurrent en menige jaren ploegmaat van Denis was eveneens een groot talent. In 1927 werd hij Kampioen van Belgie bij de profs, een prachtige uitslag om aan zijn uitgebreid palmares toe te voegen. Gust reeds zelfs enkele jaren voor een Italiaans merk en kreeg daardoor de kans om in het Zuiderse zonovergoten landschap te koersen.

Door het ontstaan van de wielerclub en de successen van de plaatselijke renners kwamen ook andere Flandriens en mindere helden in de voorkempen koersen en trainen. De velodrooms van Heist-op-den-Berg, Herentals en Geel liepen bijna elk weekend vol met enthousiaste toeschouwers om de harde strijd op de baan te volgen.

Ook Sus Van Noten (Itegem), Nand Coeck, Dils en Paepen (Hulshout), Emiel Vehaert (Morkhoven), Nest Huygen (Noorderwijk), en vele anderen krijgen in het boek de volle aandacht. Zelfs de volgende generatie renners zoals de gebroeders Pol en Stan Verschueren, beiden broers van Denis, Fonne Rombouts (Berlaar) enzovoorts hebben hun aandeel gekregen. Alle naamgenoten en familieleden "Verschueren", eens wielrenner, komen aan bod.

Het boek bevat naast het verhaal van de hoofpersonen ook enorm veel uitslagen van de beschreven renners. Dit als bron en naslagwerk voor echte wielerfanaten. Daarnaast zijn er de vele faits divers en dagelijkse wetenswaardigheden over de kampioenen van toen in het boek opgenomen. Een leven en loopbaan voorzien van voor- en tegenspoed.

Op het hoogtepunt van zijn carrière was Verschueren een welgesteld man met een bloeiende fietsenhandel in het centrum van het kleine dorp. Toen hij het wat rustiger aan deed en stopte met wedstrijdrijden kwam de Tweede Wereldoorlog er aan. Van dan af ging het alleen nog maar slechter. Plots overleed zijn eerste kleinkind, nog geen één jaar oud.

De zoon van de Reus van Itegem, Louis Verschueren, werd als verzetsman opgepakt door de Duitse bezetter en wegens zijn aandeel in een dynamietroof en andere verzetsdaden op 19-jarige leeftijd gefusilleerd te Maria ter Heide. De Nazibeulen voerden een onverbiddelijke strijd tegen de jonge Vlaamse helden die het aandurfden hun moed te tonen in plaats van lijdzaam toe te kijken. Op de achterkant van het boek (de keerzijde van de medaille) is een afbeelding van het grafmonument van zoon Louis opgenomen als symbool van deze wrange wending van het lot van de sportman. De laffe moord was een enorme slag in het gelaat van Denis Verschueren. Dan volgde nog meer miserie toen zijn jongste dochter stierf door een ongeneeslijke ziekte, eveneens op zeer jonge leeftijd.

De eens beroemde en bejubelde sportman trok zich terug in zijn fietsatelier en kwijnde van verdiet weg. Het verhaal van heldendom en glorie in de wielersport achter zich latende kwam uiteindelijk ook voor hem een einde aan die ondraaglijke miserie.

Hij was een groot renner met een sterk karakter, ruw, bonkig maar doodeerlijk en er was maar één manier van fietsen, dat was winnen. Georges Matthijs een voormalig sportjournalist en schrijver beschreef Denis als volgt: Met zijn imposante “carrure” gekapten kop, grove kaaksbeenderen en diepliggende ogen zoudt g’er schrik van gekregen hebben. Het boek staat vol met dergelijke anekdoten en quotes van de sportjournalisten uit de vooroorlogse sportkranten. Leuk om die spreek- en schrijftaal uit het wielerjargon nog eens te kunnen lezen.

Om het leven van deze man te beschrijven was ook de omgeving en het tijdsbeeld van belang. Dus ook een stukje van de geschiedenis van Itegem is in het boek opgenomen.

Uiteindelijk is het resultaat van mijn opzoekingen naar de loopbaan van mijn oom een hulde aan de wielersport en de vergeten helden ervan geworden. Ik wil met mijn boek de geschiedenis van een bewonderde en zwaar getroffen familie herdenken. Hopelijk vergeet men die sterke Kempense geslachten nooit. De wielersport verliest dagelijks aan populariteit, ooit was dat wel anders met die sport. Denis Verschueren, de Reus van Itegem heeft daar heel wat toe bijgedragen.

Info

Cover

Klik op de afbeeldingen voor een grote versie.

Cover van De Reus van Itegem Achterzijde van De Reus van Itegem